wtorek, 7 listopada 2017

Oddychanie = odwrotność fotosyntezy

Rośliny są organizmami, które oczywiście oddychają. Pobierają tlen i wykorzystują substancje odżywcze aby wyprodukować energię niezbędną do życia. W tym procesie zostaje wydzielany do atmosfery CO2 czyli dwutlenek węgla. A więc można łatwo zauważyć, że oddychanie jest procesem odwrotnym do fotosyntezy. 

Można przedstawić je równaniem:


 



Rośliny w ciągu dnia do  fotosyntezy pobierają CO2 a wydalają O2  do atmosfery będące produktem ubocznym tego procesu.  Natomiast podczas oddychania w nocy roślina pobiera O2 a usuwa CO2 . Do produkcji energii używa substancji, które sama wcześniej wytworzyła w procesie fotosyntezy. 


Jak odżywiają się rośliny?

Rośliny są organizmami samożywnymi, co oznacza, że potrafią same produkować sobie pokarm. Rośliny mają zdolność pobierania prostych substancji z otoczenia i wytwarzania z nich związków, które są im niezbędne do funkcjonowania. Jest to możliwe dzięki procesowi zwanemu fotosyntezą. Roślina pobiera dwutlenek węgla oraz wodę i przy wykorzystaniu energii słonecznej produkuje związki organicznie, które są jej potrzebne do funkcjonowania. Podczas tego procesu wytwarza się również tlen, który jest wydzielany do atmosfery. 







Równanie przebiegu fotosyntezy:





Fotosynteza istotna nie tylko dla roślin...

W procesie fotosyntezy powstają związki wchodzące w skład organizmów roślin. Z kolei rośliny są zjadane przez zwierzęta. Oprócz tego tlen który powstaje w wyniku tego procesu jest niezbędny do życia większości organizmów. A więc fotosynteza jest kluczowym procesem  utrzymującym życie na Ziemi. 

Kwiaty, owoce, nasiona

Kwiat jest elementem rośliny, z którego powstaje owoc i nasiono. Przyjrzyjmy się jego budowie: 







Działki kielicha są elementem chroniącym delikatne pąki kwiatowe.  Korona zbudowana jest z płatków. Pręciki i słupki służą do rozmnażania. W pręcikach powstaje pyłek, który za pomocą np. zwierząt lub wiatru, zostaje przeniesiony na znamię słupka innego kwiatu. 


Kwiaty zapylane przy pomocy zwierząt mają zwykle duże, kolorowe płatki aby w ten sposób zwabić do siebie zwierzęta. Rośliny posiadające takie kwiaty nazywamy wtedy owadopylnym. Z kolei te zapylane za pomocą wiatru, czyli wiatropylne mają zwykle korony niewielkie i zielone.








Po zapyleniu zachodzą zmiany, które prowadzą do powstawania owoców, w których znajdują się nasiona.  Zadaniem owoców, jest rozsianie nasion. Często odbywa się to przy pomocy zwierząt, np. wtedy gdy owoc zostanie zjedzony a następnie wydalony wraz z odchodami zwierzęcia lub tez gdy owoc przyczepi się do niego za pomocą wypustki i w ten sposób nasiono zostanie przeniesione w inne miejsce. Nasiona mogą być również przenoszone za pomocą wody, wiatru i przez człowieka


Budowa owocu:







Zestawienie  kwiatu i owocu jabłoni :




piątek, 3 listopada 2017

Liść

Aby zapoznać się z liściem zacznijmy od przeanalizowania jego podstawowej budowy ⇩⇩⇩





Liść odgrywa ogromnie ważną rolę w życiu rośliny gdyż to właśnie w nim zachodzi proces fotosyntezy, podczas którego produkowane są substancje odżywcze niezbędne roślinie do życia.

Oprócz tego liść  jest  odpowiedzialny za transpirację, czyli odparowywanie wody z wnętrza i powierzchni rośliny. 

Liść bierze udział w wymianie gazowej w procesie oddychania. 

Liść może mieć różne formy, może być przekształcony w igły lub ciernie









.

Funkcje łodygi i ich rodzaje

Łodyga jest częścią pędu, która łączy ze sobą poszczególne elementy rośliny.
Pełni bardzo istotną funkcję, mianowicie jest łącznikiem pomiędzy liśćmi a korzeniami. Co to oznacza? To znaczy transportuje wodę i sole mineralne od korzeni do liści a z kolei od liści do korzeni produkty odżywcze procesu fotosyntezy ( będzie ona wyjaśniona w późniejszym poście) 
Łodygi czasami mogą pełnić również funkcję magazynowania substancji odżywczych. 


Rodzaje łodygi:

a) zielne - są nietrwałe i obumierają pod koniec sezonu wegetacyjnego




b) zdrewniałe - są trwałe i charakterystyczne dla drzew, krzewów i krzewinek




Po co roślinom korzenie?


Korzenie w zależności od rodzaju, pełnią bardzo różnorodne funkcje. Do najważniejszych z nich należą:

- pobieranie i dostarczanie roślinom wody i soli mineralnych  z gleby
- utrzymywanie rośliny w podłożu
- gromadzenie substancji zapasowych (u niektórych roślin np.u marchwi) 

Korzenie rosną wgłąb ziemi i tworzą liczne odnogi. W ten sposób zwiększają one powierzchnię wchłaniania wody oraz soli mineralnych.

W tym temacie warto też zwrócić uwagę na systemy korzeniowe. Podstawowe z nich to system palowy (przykłady: marchew. dąb, sosna) i wiązkowy (przykłady: tulipany, lilie, astry)




Z jakich elementów zbudowana jest roślina?

Każda roślina,ma podobną budowę pomimo zróżnicowanego wyglądu, kształtu czy rozmiarów. Roślina dzieli się na część nadziemną  oraz część podziemną. 

Część nadziemną, którą możemy obserwować nazywamy inaczej pędem. Pęd rośliny tworzą : łodyga, liście, kwiaty, owoce oraz  pączki

W części podziemnej z kolei znajdują się korzenie.